Alles of niets

“Of je vindt het helemaal niks, of je vindt het helemaal geweldig, dat zijn de echte Citroëns!”, aldus een Citroën-liefhebber die wij ooit spraken. Met die uitspraak in het achterhoofd arriveren we per Citroën C4 Cactus op het circuit Paul Ricard waar een gevarieerd gezelschap voor ons klaarstaat.

Historische modellen

We zien in één oogopslag een spierwitte 2CV met zwarte spatborden, een zwarte Traction Avant en een SM: het resultaat van een bijzonder huwelijk tussen Citroën en Maserati. Naast de drie auto’s staan modellen die de gemiddelde liefhebber misschien niet direct op zijn netvlies heeft: een CX Turbo 2, GS en XM. Elk exemplaar is in werkelijk puntgave staat.

Lees ook: AutoRAI in Miniatuur: Citroën Origins-set, 3-inch van Norev

Comfort als uitgangspunt

Met klassieke Citroëns op een circuit rijden, klinkt misschien niet voor iedereen even logisch, maar op deze manier kunnen wij wel testen wat ogenschijnlijk al honderd jaar een van de kernwaarden van het merk is: comfort. Hoe kwam dat in de historie van het merk tot zijn recht?

Veerbollen

Een van de bekendste innovaties van Citroën is hydropneumatische vering, waarbij metalen ‘veerbollen’ gevuld met gas en hydraulische vloeistof het voertuigniveau op peil houden en oneffenheden in het wegdek opvangen. Het eerste model met deze technologie was de Traction Avant.

Lees ook: Interview CEO Citroën: “Grote Citroën op komst”

 

Drieversnellingsbak

Kun je bij de Traction Avant gewoon instappen en wegrijden? Dacht het niet. Het starten via een trekstarter en schakelen met de handgeschakelde drieversnellingsbak vereist uitleg en oefening. Maar eenmaal onderweg valt de Traction Avant absoluut niet tegen.

Een andere koers

Zelfs voor hedendaagse begrippen is hij comfortabel, al moet je natuurlijk niet verwachten dat hij stil of snel is.Uitgesproken eigenzinnige details zijn niet aanwezig, al was deze auto in zijn tijd behoorlijk revolutionair dankzij de voorwielaandrijving en zelfdragende carrosserie. Daarmee vaarde Citroën duidelijk een andere koers dan andere autofabrikanten.

‘Een andere koers’, dat moeten we onthouden.

Citroën 2CV

‘Een andere koers’ en ‘eigenzinnig’ zijn ook benamingen die de 2CV niet misstaan. Deze low budget-auto was bij zijn introductie in 1949 bedoeld om Frankrijk – en daarbuiten – mobiel te krijgen. Het is bijzonder als je bedenkt dat in tegenstelling tot andere ‘budgetauto’s uit die tijd – de Volkswagen Kever en Fiat 500 – Citroën een totaal andere weg koos.

Waggelen

Een tweecilinder boxermotor, voorwielaandrijving en onafhankelijke wielophanging met horizontale veerpotten waren uitzonderlijk in die tijd. Het uiterlijk kan niet iedereen bekoren, maar het rijgedrag is bijzonder.

Het schakelen moet je even onder de knie krijgen, maar eenmaal onderweg waggel je van bocht naar bocht. Hoe harder je rijdt, hoe beter de 2CV veert. Het gebrek aan isolatie of enige vorm van stuurbekrachtiging moet je daarbij voor lief nemen.

Sa Majesté

Een grotere overgang is bijna niet voor te stellen als je van de 2CV in de Citroën SM stapt. Een model dat – met zijn naam – bij sommige lezers hele andere associaties oproept. Laten we daar verder niet op ingaan, maar het bij de auto houden. De SM ( Sa Majesté of Sport Maserati) was een grand tourer die in 1970 op de markt kwam.

Snelheidsafhankelijke stuurbekrachtiging

Op basis van de DS bouwde Citroën een luxe coupé met een aantal opmerkelijke innovaties. De auto had bijvoorbeeld – net als de DS – meedraaiende koplampen achter glas en hydropneumatische ophanging. In dit geval aangevuld met snelheidsafhankelijke zelfcentrerende stuurbekrachtiging.

Excentriek

Het uiterlijk is minstens zo excentriek. Kijk bijvoorbeeld eens naar het het profiel van de auto, de aflopende zijruiten en grote achterruit. Ook het rijgedrag laat zich lastig vergelijken. De coupé is vrij lang en zwaar, maar voelt tegelijkertijd stabiel en strak aan. In twee omwentelingen stuur je van volledig links naar rechts.

Johan Cruijff

De Maserati-motor heeft een heerlijke snerp, maar maakt van de SM geen sportauto. Het is eerder een luxe reisauto, waarmee je bijvoorbeeld in één keer naar Barcelona zoeft. Net als de beroemdste Citroën SM-eigenaar van Nederland: Johan Cruijff.

‘Laatste echte Citroën’

Na het rijden in de drie modellen kun je stellen dat eigenzinnige techniek, dito uitstraling en comfort de kernwaarden van het merk Citroën zijn. Iets wat we ook merken als we in de CX stappen, volgens sommigen de ‘laatste echte Citroën’ voordat Peugeot het merk Citroën overnam.

Minder opvallend

De CX verscheen in 1974 op de markt en oogt naar onze mening minder excentriek dan de eerder genoemde modellen. Ons testexemplaar is een zogenoemde Series 2, die onder meer uitgerust is met in de carrosseriekleur gespoten bumpers. Daardoor oogt de CX moderner en misschien ook minder opvallend.

Moderner dan verwacht

Het rijgedrag is ook moderner dan je zou verwachten. Diep weggezakt in de zachte stoelen laat de CX zich eenvoudig manoeuvreren. Sterker nog, voor een veertigjarige auto voelt hij zelfs verrassend modern. De turbo fluit er lustig op los en zoals verwacht worden alle oneffenheden in het wegdek moeiteloos opgevangen.

Daarbij rijdt de CX gelukkig niet als een zompig geveerde auto. De besturing is zeer direct en ook het remsysteem werkt ad rem. Iets waar je in het begin erg aan moet wennen.

Bij het grote publiek vergeten

Dat geldt ook voor de XM, een grote reislimousine uit de jaren tachtig. De XM is door het grote publiek al lang vergeten, maar in liefhebberskringen worden goede exemplaren steeds duurder.

Niet achterhaald

Toch onderscheidt hij zich nog steeds door zachte stoelen, een opmerkelijk vormgegeven carrosserie én natuurlijk het ‘zwevende’ rijgedrag. Behalve de CX is ook de XM een auto die je tegenwoordig nog prima dagelijks kunt rijden. Het ontbreken van actieve veiligheidsvoorzieningen en infotainment verraden natuurlijk zijn leeftijd, maar het veercomfort voelt absoluut niet achterhaald aan.

Opnieuw onderscheiden

Na een middag rijden in historische Citroëns stappen we in de C5 Aircross, een model die nu in de showroom staat. Het is een SUV zonder hydropneumatische ophanging, maar heeft zogenoemde ‘Progressive Hydraulic Cushions’. Speciale schokdempers waardoor de C5 Aircross merkbaar comfortabeler is dan veel andere SUV’s.

Lees ook: Autotest – Citroën C5 Aircross (2019)

Citroën wil zich opnieuw onderscheiden van de massa door comfortabelere auto’s met een excentrieker uiterlijk te bouwen. Of dat het grote publiek zal aanspreken is nog maar de vraag, maar voor Citroën-liefhebbers zijn de voortekenen goed.

De toekomst

De recent getoonde Ami One Concept oogt van binnen en buiten namelijk ‘ouderwets’ onconventioneel. Liefhebbers refereren zelfs al aan de 2CV. Citroën lijkt dus weer terug te grijpen op zijn traditionele kernwaarden. En dat betekent voor de liefhebbers van comfort alleen maar goed nieuws.

Lees ook: Gereden: Citroën Ami One Concept – exclusief