Waarom je bij racespelletjes geen last hebt van ‘Uncanny Valley’
Eng als een robot te menselijk is?
Er is niet echt een Nederlands woord voor maar met het Engelse begrip Uncanny Valley wordt het fenomeen bedoeld dat we een pop of robot eng vinden zodra hij veel op een mens gaat lijken. Het geeft veel mensen een unheimisch gevoel als een robot al te menselijk is. Het kan zijn dat het een onderbewust schrikeffect heeft omdat je heel even denkt dat je met een mens te maken hebt, en dan blijkt dat dat toch niet het geval is.
Reborn dolls
Het gaat niet altijd op, kijk maar naar de populariteit van reborn dolls. Dat zijn poppen die zijn vormgegeven als perfect nagemaakte, pasgeboren baby’s. Misschien valt dit niet zo snel onder het begrip uncanny valley omdat we als mens genetisch zijn geprogrammeerd om een baby te beschermen. Dus de schattigheidsfactor speelt ook een rol.
De uncanny valley in games
Bij computergames worden ook steeds vaker zo goed als echte figuren gebruikt. De hoofdpersonen van first person shooter games zijn heel echt, maar je ziet dat het een soort stripfiguur is, in detail uitgewerkt maar evengoed alleen een karakter. De tegenstanders, enge beestjes en vijanden zijn ook heel gedetailleerd. Dat verlevendigt het spel. Voor de speler is een zo menselijk mogelijk gezicht belangrijk, maar niet levensecht.
Een stuk vertrouwen
Bij andere spellen worden juist wel echte mensen gebruikt, bijvoorbeeld als je blackjack speelt bij een live casino. Als je je daar aanmeldt, krijg je een echt mens als dealer. Dan heb je daarmee ook de normale, menselijke wisselwerking en dat geeft een stuk vertrouwen. Het is prettiger om tegenover een mens te spelen in plaats van een computer. Natuurlijk kun je er wel vanuit gaan dat ze daarvoor geen lelijke mensen nemen…
Waarom geen uncanny valley bij racespellen?
Bij alle racespellen gaat natuurlijk om de snelheid, de bochten, het circuit. In de meeste spellen zijn niet of nauwelijks voetgangers en dat is maar goed ook. Als je dan iemand aanrijdt, ziet het er niet zo akelig uit. Het is één ding om in een computergame de kop van een zombie in te slaan met een bijl, maar dat is overduidelijk geen realiteit. Het aanrijden van mensen is helaas wel realiteit en daarom is het belangrijk dat dit er duidelijk als een spel uit ziet. Je doet een racespel als GTA ook niet vanwege het realisme op de snelweg. Het is voor de lol en als je iemand aanrijdt moet het eruit zien als een poppetje.
Combinatie robot en self driving car dubbel eng of dubbel cool?
Wel een stuk realistischer en mogelijk in de nabije toekomst: in het onderstaande filmpje zie je de humanoid robot Sophia by Hanson in de auto zitten bij Jack by Audi. Jack bestuurt de Audi geheel zelfstandig en Sophia rijdt mee.
Geen nepvrouw
Sophia heeft expres geen haar zodat je haar mechanische scalp kunt zien. Dit is een bewuste keuze om het uncanny valley effect te vermijden. Het is al ingewikkeld genoeg met die mega robots. Sophia is dan ook duidelijk een robot en geen nepvrouw. Wel slim want voor je het weet, zit je in de wereld van de nieuwe tv-serie Westworld waar de hoofdmoot van de karakters gevormd wordt door robots.
