Herziening van ons autobelastingstelsel

Vooral de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) en fijnstof (PM10) is flink gedaald, met respectievelijk bijna 36 en 50 procent. Om in navolging van de uitstoot van schadelijke stoffen ook de uitstoot van CO2 verder terug te dringen en de Europese klimaatdoelen te behalen, is het van belang dat een volgend Kabinet kiest voor een herziening van ons autobelastingstelsel en inzet op een breed samenhangend pakket van maatregelen.

Ruim 60 miljard euro per jaar

Als gevolg van de scherpere Europese uitstooteisen en continue innovaties in verbrandingsmotoren en elektrisch vervoer is er het afgelopen decennium veel winst geboekt om de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen. De automotive industrie is met ruim 60 miljard euro per jaar dan ook de grootste investeerder in onderzoek en innovatie in Europa. Mobiliteit in Cijfers toont op basis van PBL-data (Planbureau voor de Leefomgeving) dat in 2019 de uitstoot NOx door het totale wegvervoer 36 procent lager was dan in 2010. De daling van NOx-uitstoot door álle bronnen tezamen bedroeg in die periode 20 procent. Het wegvervoer stootte in 2019 ook nog eens 50 procent minder fijnstof uit, terwijl alle bronnen samen een daling van 23,1 procent realiseerden.

Fijnstof door auto’s nihil

Op detailniveau zijn cijfers tot en met 2018 beschikbaar en die laten zien dat de uitstoot van stikstofoxiden van personenauto’s 11,3 procent is gedaald en die van vrachtwagens 52,2 procent. De uitstoot van PM10 nam bij de personenauto’s met maar liefst 81,3 procent af en bij de vrachtwagens 78,6 procent, exclusief de uitstoot door (banden)slijtage.

De totale uitstoot van CO2 door het wegverkeer in Nederland is sinds 2010 met 4,2 procent gedaald, maar daar staat tegenover dat het aantal personenauto’s, bedrijfswagens en gemotoriseerde tweewielers eind 2018 circa 10 procent hoger lag. Hoewel het totale park van personenauto’s in Nederland met gemiddeld 11 jaar relatief oud is, zijn de nieuw aangeschafte auto’s mede dankzij de ontwikkeling van (plug-in) hybride motoren al jarenlang zeer zuinig of volledig elektrisch.

Minder dan 90 gram per kilometer

Daardoor realiseert Nederland inmiddels als enige in de EU een gemiddelde CO2-uitstoot per nieuwe auto van minder dan 90 gram per kilometer. In navolging van de personenauto’s zal met de aanstaande invoering van zero emissiezones voor de stadslogistiek de uitstoot door lichte en zware bedrijfswagens ook verder afnemen. Dankzij deze ontwikkelingen wordt het rijdend wagenpark komende jaren langzaam vervangen, waardoor in navolging van de uitstoot van schadelijke stoffen ook de totale CO2 uitstoot ook verder daalt.

Autobelastingplan

BOVAG en RAI Vereniging benadrukken echter dat de klimaatdoelen voor personenauto’s alleen behaald kunnen worden als wordt gekozen voor een breed en samenhangend pakket van maatregelen. Een pakket waarbij naast elektrisch rijden ook wordt ingezet op alternatieve schone en zuinige verbrandingsmotoren, alternatieve brandstoffen, gedragsverandering en forse investeringen in een robuust laadnetwerk voor zowel batterij-elektrisch rijden als rijden op waterstof.

Stip aan de horizon is invoering van een systeem van betalen naar gebruik per 2030, waarbij de kilometerprijs afhankelijk wordt van de milieu kenmerken van een voertuig. Hiervoor hebben RAI Vereniging, BOVAG, ANWB, VNA en Natuur en Milieu in het voorjaar van 2021 een alternatief plan gepresenteerd.

Het complete naslagwerk Mobiliteit in Cijfers Auto’s is te raadplegen via www.bovagrai.info/auto/2021.