Getest: Digitale matrix-led- en oled-verlichting van Audi – De verlichting van de toekomst?
Straks ook op jouw auto?
Dynamische knipperlichten, led-dagrijverlichting en matrix-led-koplampen zijn zaken die je tegenwoordig op veel auto’s aantreft. Voor al deze technologie is eigenlijk slechts één merk verantwoordelijk: Audi. Nu presenteert het Duitse merk opnieuw bijzondere verlichtingstechniek: digitale matrix-led en oled-verlichting. Op een pikdonkere Autobahn in Zuid-Duitsland maakt AutoRAI.nl voor het eerst kennis met de ingenieuze verlichting, die per direct leverbaar is op de Audi A8, maar over een aantal jaar waarschijnlijk ook op jouw auto zal zitten.
TechDay
Daar staan we dan, in een pikdonkere kelder, zo’n drie verdiepingen onder de gigantische Audi-fabriek in Ingolstadt. We zijn door Audi uitgenodigd om één van hun bekende TechDays bij te wonen: een dag waarop ze hun nieuwste technologie voor het eerst tonen aan de buitenwereld. Een soort miniconferentie voor journalisten, zoals je dat kent van Apple. In plaats van Tim Cook is Stephan Berlitz, Head of Lightning Development bij Audi, de keynote speaker.
Voortrekkersrol
De naam Stephan Berlitz zegt je wellicht weinig, maar je ziet zijn werk iedere dag op de weg. De lichtkunstenaar is namelijk de uitvinder van de dynamische richtingaanwijzer, ook wel bekend als ‘Audi-knipperlichten’. In 2012 introduceerde de Duitse automaker deze knipperlichten – die in een vloeiende lijn van binnen naar buiten knipperen – voor het eerst, op de R8. Inmiddels zie je ze ook op modellen van veel andere merken. Andere lichttechnologieën, zoals matrix-led-koplampen en led-dagrijverlichting, zagen we ook voor het eerst op een Audi en zijn inmiddels ook gemeengoed geworden.
Batcave
Dat we in een donkere kelder staan – die wat wegheeft van de Batcave uit The Dark Knight – heeft een reden. We zijn hier namelijk niet voor de introductie van een nieuwe telefoon. We komen kijken naar nieuwe verlichtingstechniek van Audi: digitale matrix-led en oled-verlichting. Door de digitalisering van het licht beschikken de voor- en achterlichten over compleet nieuwe functies, die volgens Audi voor extra veiligheid en comfort zorgen. Maar wat zijn digitale lichten precies?
Digitale Matrix LED-verlichting
De Audi A8 is het eerste model dat mag shinen met Digital Matrix led-verlichting. De koplampunits van de statige sedan zijn voorzien van DMD-technologie – Digital Micromirror Device – waar videoprojectoren ook gebruik van maken. In het hart van de koplampen zit een kleine chip, die voorzien is van 1,3 miljoen spiegeltjes, die elk een lengte hebben van slechts enkele duizendsten van een millimeter.
De spiegeltjes kunnen tot vijfduizend keer per seconde kantelen. Afhankelijk van de positie van de spiegels, wordt het licht geprojecteerd op de weg of wordt het geabsorbeerd. De koplamp zorgt dus niet voor een normale lichtstraal, maar zendt eigenlijk een voortdurend herberekend videobeeld uit. Zie het als een haarscherpe en extreem felle beamer.
Klinkt indrukwekkend, maar wat kun je ermee?
Nou, behoorlijk wat. De interessantste functie is de rijbaanverlichting met oriëntatiefunctie. Het werkt als volgt: als je in het donker op de snelweg rijdt, creëren de koplampen voor de auto een soort ‘tapijt van licht’ op je eigen rijbaan. Er ontstaat dan een extra verlichte rechthoek, die precies de rijbaan voor je neus vult. In het ‘tapijt’ geven verduisterde pijlen de positie van de auto aan, waardoor je de auto keurig binnen de rijbaan kunt houden. Het tapijt verdwijnt zodra je de snelweg verlaat, maar de pijlen blijven altijd aanwezig op het wegdek.
Geïntegreerde knipperverlichting
De rijstrookverlichting helpt ook bij het wisselen van rijstrook. Zodra je van rijstrook wisselt, worden beide rijstroken namelijk extra helder verlicht en geven de donkere pijlen de exacte positie in de rijstrook aan. Zo kun je precies zien waar in de rijstrook de auto zich begeeft. Bovendien knippert de betreffende zijde van ‘het tapijt’, zodra je de richtingaanwijzer gebruikt. Zo kunnen medeweggebruikers die in de buurt rijden, duidelijk zien wat je van plan bent. De lichtunits zijn zelfs zó geavanceerd, dat ze tijdens het rijden voor je neus een waarschuwingsdriehoek kunnen projecteren op de weg, als er bijvoorbeeld verderop een ongeluk heeft plaatsgevonden.
Praktijktest
Na de presentatie pakken we de lift drie verdiepingen naar boven en stuurt Audi ons de weg op in een nieuwe A8. Het is inmiddels half tien ’s avonds en pikkedonker buiten. We duiken meteen de Autobahn op. Nog geen seconden nadat we hebben ingevoegd, rolt het lichttapijt zich voor ons uit. Een enigszins bizarre ervaring. Niet alleen voor ons, maar waarschijnlijk ook voor de weggebruikers om ons heen. Want we zien daadwerkelijk een haarscherp verlichte rijstrook voor onze neus. In de bochten kromt het verlichte vak en de oriëntatie pijlen zelfs mee.
Is dat prettig?
Het valt ons direct op dat je door de rijbaanverlichting extra gefocust bent op wat er recht voor je afspeelt. Uiteraard doen de reguliere matrix-led-lampen nog gewoon hun werk – en verlichten zoveel mogelijk om je heen – maar al je aandacht gaat automatisch naar het langgerekte verlichte vak voor je. Precies op de plek waar je de aandacht op moet hebben dus.
Vooral op donkere stukken snelweg zorgt het voor extra comfort en rust achter het stuur. Net als in ons land, gaan in Duitsland op steeds meer plekken de verlichting langs de snelwegen ’s nachts uit. Dat is fijn voor de natuur en alles wat daarin rondloopt én het is ook enorm duurzaam. Liefst 1,5 procent(!) van alle elektriciteit in Nederland gaat naar openbare verlichting. Dat gaat wel ten koste van de veiligheid. In Nederland is het sinds 2013 op veel plekken tussen 23.00 en 5.00 uur – en in natuurgebieden al vanaf 21.00 uur – pikdonker op de snelweg. In de A8 lijkt het echter dankzij de digitale verlichting alsof je zelf je eigen lantarenpalen hebt meegenomen.
Is het geen gimmick?
Natuurlijk, er zullen mensen zijn die de digitale verlichtingstechniek van Audi een gimmick vinden. Dat was van veel mensen ook de eerste reactie op dynamische knipperlichten, led-dagrijverlichting en matrix-led-verlichting. Die functies zijn echter inmiddels leverbaar op praktische elke auto – zelfs een nieuwe Ford Fiesta kun je krijgen met matrix-led – en dat heeft een reden: het biedt daadwerkelijk waarde op het gebied van veiligheid en comfort. Dat geldt ook zeker voor deze digitale technologie.
Led-spielerei
Vind je dat niet voldoende, dan is er nog een andere reden waarom je deze lampen wellicht wel interessant vindt: het ziet er retegoed uit! Niet alleen de rijstrookverlichting maakt indruk, ook de lichtanimaties die de A8 kan tonen zodra je in- of uitstapt zijn gaaf om te zien.
Omdat de A8 nu eigenlijk een soort beamer op wielen is, kan hij uiterst complexe en fraaie welkomsverlichting projecteren. Het vlaggenschip van Audi herkent automatisch als je voor een muur geparkeerd staat en zal dan zijn welkomstdans daarop projecteren, in plaats van op de grond. In de kelder in Ingolstadt had Audi zelfs een auto staan – de A6 e-tron concept – die via zijn lichtunits hele films kan afspelen. Leuk tijdens het laden!
One more thing…
In 2016 introduceerde Audi voor het eerst oled-achterlichten, op de Audi TT RS. Oleds zijn organische leds, die minder dan 1 millimeter dik zijn. In tegenstelling tot normale leds, kunnen oleds een homogeen en helder licht uitralen. Ze zijn dus veel feller en ogen een stuk strakker.
In 2020 ging Audi nog een stapje verder en introduceerde op de Q5 digitale oled-achterlichtunits. Op de A8 krijg je deze techniek nu standaard. Op de A8 bieden deze achterlichten bovendien meer mogelijkheden. Je kunt namelijk uit vijf verschillende lichtsignaturen kiezen en die kun je op ieder moment wijzigen. Met slechts een druk op de knop kun je in het MMI-infotainmensysteem bepalen hoe je achterlichten eruit zien. Dat kan gewoon tijdens het rijden. Europese wetgeving verlangt wel dat de auto even stilstaat voordat de achterlichten naar een nieuwe lichtsignatuur overgaan, maar dat kan al door even te stoppen bij het stoplicht.
Oled-achterlichtunits
De digitale oled-achterlichten zien er niet alleen zeer fraai uit, maar zorgen ook voor extra veiligheid. Ze zijn namelijk voorzien van sensoren die objecten kunnen herkennen. Komt er een auto, fietser of zelfs een persoon te dichtbij, dan lichten de units allemaal fel op, zodat niemand per ongeluk tegen je opbotst.
Quattro-remlicht
De digitale matrix-led en oled-verlichting zijn inmiddels goedgekeurd voor Europa en per direct leverbaar op de A8. Voor sommige zaken krijgt Audi op dit moment nog geen groen licht van Brussel. Neem bijvoorbeeld de Mapping Light. Dit is in feite een projectielamp, die in de dakrandspoiler is geïntegreerd. Het is een soort toevoeging aan het derde remlicht en projecteert “Quattro” in het bovenste gedeelte van de achterruit. Het ‘opschrift’ is alleen vanbuiten te bekijken en is niet zichtbaar voor inzittende. Hoewel Audi claimt dat het voor een beetje extra veiligheid zorgt – aangezien het een derde remlicht is – is dit wél vooral een (zeer gave) gimmick. Audi hoopt deze optie zo snel mogelijk wereldwijd te introduceren, maar voorlopig is het alleen nog in China goedgekeurd.
Wanneer zit de digitale verlichting op een Audi A3?
Net als bij alle nieuwe techniek, zullen ook de digitale lampen eerst worden toegepast op de duurdere modellen – zoals in dit geval de A8 – om vervolgens later ook leverbaar te worden in andere segmenten. Een Audi A3 met digitale matrix-led en oled-verlichting zal ongetwijfeld over een paar jaar onder ons zijn.
Lees ook: