Werkgelegenheidsproject

Alfa Romeo presenteerde de Alfasud in november 1971 op de Autosalon van Turijn. Het merk stond destijds onder bewind van de Italiaanse staat en die had bepaald dat Alfa Romeo in Zuid-Italië auto’s moest gaan produceren. De autofabrikant moest voor broodnodige werkgelegenheid zorgen in het gebied waar de economie op zijn gat lag. De naam Alfasud is dus een verwijzing naar het zuiden van Italië, want Alfa Romeo was van oudsher gevestigd in Milaan.

“De Alfasud moest voor werkgelegenheid zorgen in Zuid-Italië; de naam is een verwijzing naar het zuiden van Italië”

Ommekeer: voorwielaandrijving

Het concept van de Alfasud was een ommekeer bij Alfa Romeo, dat voor de oorlog uitsluitend prestigieuze sportauto’s had gebouwd en zich na de oorlog noodgedwongen op de middenklasse richtte. Maar steeds met achterwielaandrijving. In de jaren vijftig had Alfa Romeo al wel aan een kleine voorwielaandrijver gewerkt, maar die bereikte het productiestadium niet. In de jaren zestig en zeventig had het merk vooral met de karakteristieke Giulia succes – ook een sportieve achterwielaandrijver.

“Na een paar jaar verschenen de tweedeurs ti en Giardinetta en als laatste de Sprint”

Boxermotor

Niet alleen voorwielaandrijving, maar ook de boxermotor was nieuw bij Alfa Romeo. Dankzij die platte viercilinder boxer – de cilinders liggen twee-aan-twee, horizontaal tegenover elkaar – vóór de vooras heeft de Alfasud een aerodynamische, lage neus. Belangrijker is echter dat het zwaartepunt daardoor laag ligt en mede dankzij de verfijnde wielophanging (McPherson vóór en een starre as met Panhard-stang achter) heeft de Alfasud een geweldige wegligging. Tijdens de ontwikkeling bleek de Alfasud in staat tot enorme (bochten)snelheden; dat was reden om het vermogen van het motortje serieus terug te schroeven voor de productieversie.

“De Alfasud is een zogenoemde ‘fastback’ – met een schuine achterkant maar zónder vijfde deur. Dat was toen nog heel gebruikelijk”

Fastback – zonder vijfde deur!

Het ontwerp van de Alfasud is van Giorgetto Giugiaro. De auto is een zogenoemde ‘fastback’ – dus met een schuine achterkant maar zónder vijfde deur. Dat was toen nog heel gebruikelijk. Het kleine achterklepje rustte op de achterruit als je bagage in- of uitlaadde. Maar ach, de Alfasud had vier portieren, dus je kon ook bagage op de achterbak leggen.

Modelvarianten

In 1973 verscheen de sportievere ti, met slechts twee portieren, stálen sportwielen en plastic randjes rond de wielkasten en spoilertjes. Die oogde een stuk ruiger dan de standaard Alfasud. In 1975 verscheen de Giardinetta, een elegante stationwagon met twee portieren. En in 1976 verscheen uiteindelijk de verrukkelijke Alfasud Sprint – óók een design van Giugiaro.

“In 1980 verscheen de Nuova Alfasud, eindelijk had de kleine Alfa Romeo een grote achterklep”

Facelifts

Het fraaie autootje had relatief weinig versiering nodig, behalve raamlijstjes was er nauwelijks chroom op de carrosserie te zien. Toch kreeg de auto in 1978 een lichte facelift. In 1980 verscheen de Nuova Alfasud: Alfa Romeo voorzag met deze ingrijpendere facelift de Alfasud eindelijk van een derde/vijfde deur. Verder was de Nuova Alfasud voorzien van andere lichtunits voor en achter en plastic bumpers – geheel volgens de mode van de jaren tachtig. Topversie was de Alfasud ti Quadrifoglio Verde, met een anderhalve liter boxermotor met 77 kW (105 pk) en heel speciale Michelin TRX-banden en -wielen.

Sprint

De Alfasud Sprint volgde de ontwikkelingen van de ‘gewone Alfasud’, dus ook de Sprint werd in de jaren tachtig voorzien van plastic bumpers. Toen de Alfasud in de loop van 1983 werd opgevolgd door de Alfa 33 – in feite een doorontwikkeling van de Alfasud – voorzag Alfa Romeo de Sprint – de naam Alfasud verviel – van techniek van de Alfa 33, tot en met een 1,7-literversie van de boxer aan toe. De Sprint 1700 bleef nog tot 1989 in het gamma van Alfa Romeo.

Sprint 6C

In 1982 werkte Alfa Romeo aan een speciale versie van de Sprint, de 6C. Alfa Romeo overwoog ermee aan autosport te gaan doen en bouwde twee prototypes. Het bijzondere was dat Alfa de auto voorzag van een zescilindermotor – geen boxer – achter de voorstoelen, die de achterwielen aandreef. Het waren auto’s in de geest van Groep B, net als de Renault 5 Turbo. Er is verder niets uit het project voortgekomen.

“De productie van de Alfasud stopte in 1983; die van de Sprint pas in 1989”

Holden V8-motor

Nog bijzonderder is de Giocattolo V8, een Alfa Romeo Sprint die vanaf 1986 in Australië in een oplage van ongeveer vijftien is voorzien van een Holden V8. Die zijn nog wel eens te zien op evenementen.

Roestbak

De Alfasud heeft de reputatie een roestbak te zijn. Je kon hem al in de folder horen roesten, werd gezegd. Tsja, de roestpreventie was in de jaren zeventig sowieso niet zoals tegenwoordig – alle auto’s roestten. Maar inderdaad… De carrosserieën voor de Alfasud zijn vervaardigd van Russisch staal, dat gewoon aan de buitenlucht werd blootgesteld en aan de amper vakbekwame werknemers van Alfasud. Die schenen er niet mee te zitten om het staal met vieze handen aan te pakken. Dat en de nodige arbeidsonrust van destijds leidde dus onvermijdelijk tot de beruchte roest- en kwaliteitsproblemen. Vreselijk jammer, want de Alfasud had alles om een overtuigend en groot succes te worden. Maar hij werd een smet op de historie van Alfa Romeo.

“Russisch staal en amper vakbekwame werknemers die het staal ook niet gewetensvol behandelden…”