AutoRAI in Miniatuur: Die leuke Commers van Lion Car
Oude Nederlandse miniaturen doen het nog steeds goed in de collectie
Door Paul Spek. Als (model)autoliefhebber schrijft hij wekelijks de rubrieken AutoRAI in Miniatuur en Auto’s van Toen. Rijdt een smart citycoupé en een Ford Streetka. |
Lion Car bracht zijn Commer 1,5 ton Bestelwagen in 1960 op de markt. Het simpele Van Gend & Loos-busje werd in 1970 bij Lion Car opgevolgd door de Commer Walk-Thru Van, zoals die in de volksmond wordt genoemd. Ik blijf ze leuk vinden…
Commer BF
Ik speelde in de jaren zestig en zeventig graag met mijn Commer 1,5 ton Bestelwagen – zoals Lion Car hem op de doos noemde. In de grotemensenwereld heet deze versie BF. Het miniatuur heeft nummer 28 en op de doos staat ook de eigenaardige schaal 1 op 45 vermeld.
“De Commer 1,5 ton Bestelwagen – zoals Lion Car hem op de doos noemde – heet in de grotemensenwereld BF”
Stoer geluid
Mijn Commertje maakte een stoer geluid als ik hem over het ribbelige Tretford-tapijt duwde. Eigenlijk net zo’n geluid als de echte, vond ik. Natuurlijk had ik de echte Van Gend & Loos-bestelauto’s vaak zien en horen rijden, want het transportbedrijf was onderdeel van de NS en mijn school stond vlak bij het station.
Schaafwondjes
Het model van Lion Car is simpel uitgevoerd, maar buitengewoon goed geslaagd. Alle vormen zitten erop en eraan en alles is in de juiste verhoudingen. Ondanks dat ik toen nog niet verzamelde, maar speelde, heeft de Commer mijn jeugd redelijk ongeschonden doorstaan. Er kan ook niet veel aan kapot: lampjes zijn meegegoten, net als de voorbumper en de deurgrepen. Oké, het witte dak was beschadigd en dat heb ik ooit overgeschilderd. De carrosserie heeft alleen rechtsvoor wat botsschade en de hoger liggende lijntjes rond het dak en de deuren zijn kaal gesleten. Schaafwondjes eigenlijk; hij kan er nog best mee door.
“De modellen van Lion Car zijn simpel uitgevoerd, maar goed geslaagd. Alle vormen zijn er en ook nog in de juiste verhoudingen”
Geen interieur
De Commer 1,5 ton Bestelwagen ontbeert een interieur. Destijds besteedde het Nederlandse Lion Car – net als de meeste andere speelgoedautootjesfabrikanten – sowieso al weinig aandacht aan het interieur van zijn auto- en vrachtautominiaturen, maar zelfs een stoel, een stuur en een dashboard was teveel gevraagd. Doordat de Commer wel is voorzien van ruitjes, is dat nou ook weer niet storend, want er kan ook niets aan het model open.
Tweede versie
De Van Gend & Loos-logo’s op mijn exemplaar zijn nog grotendeels intact. Dat geeft ook aan dat dit niet de oudste uitvoering is van deze besteller. De eerste oplage van de Commer was voorzien van de tekst Van Gend & Loos in reliëf op de zijpanelen. Dat model was dus speciaal voor die uitvoering ontwikkeld.
“Lion Car zag in dat een bestelauto met gladde zijkanten is te voorzien van steeds verschillende logo’s en reclame – en dat er dan dus veel meer van zijn te verkopen”
Promotiemodellen
Maar Lion Car zag in dat een bestelauto met gladde zijkanten is te voorzien van steeds verschillende logo’s en reclames – en dat er dan dus veel meer van zijn te verkopen. Wat in eerste instantie op beperkte schaal gebeurde. Onder meer verffabrikant Sikkens gebruikte het miniatuur als promotiemateriaal. Het fenomeen ‘promotiemodellen’ was geland bij Lion Car en het bedrijf is daar groot mee geworden. Want ook andere bedrijven en winkeliers lieten hun eigen varianten in kleine of grotere oplagen produceren – niet alleen op basis van de Commer, maar vooral op de DAF-vrachtauto’s die Lion Car in allerlei uitvoeringen produceerde.
Commer Walk-Thru Van
De nieuwere Commer – nummer 49 – is veel meer als promotiemodel gebruikt. Niet alleen Nederlandse bedrijven als Van Gend & Loos, de Posterijen en KLM lieten promotiemodellen maken, maar ook autoverhuurder Avis en relatief veel Engelse bedrijven. Ook (speelgoed)winkeliers lieten het model wel in hun kleuren uitvoeren.
“De nieuwe Commer is bijna net zo eenvoudig uitgevoerd als de oude. Maar hij is wel van glinsterkoplampjes voorzien en er zit een stuur en een stoel voor de bestuurder in”
Met interieur
De nieuwe Commer is bijna net zo eenvoudig uitgevoerd als de oude. Ook dit miniatuur klopt van alle kanten en evenmin kan aan dit model iets open. Maar hij is wel van glinsterkoplampjes voorzien en er zit een stuur en een stoel voor de bestuurder in. En dit miniatuur is uitgevoerd in de standaard vrachtwagenschaal 1 op 50.
Makkelijk te vinden
Wat zijn ze waard? Ach, er zijn er zo verschrikkelijk veel te vinden. Twee tientjes voor een reguliere versie in nieuwstaat lijkt me goed betaald, maar een beschadigde voor weinig geld is natuurlijk een leuke basis om ook je eigen versie te maken, een food truck, een campertje… Leef je uit, schaam je niet om er de zaag in te zetten, want er zijn er genoeg.
“… een leuke basis om je eigen versie te maken, een food truck, een campertje… Leef je uit want er zijn er genoeg”