1. Pontiac Aztek

Je gelooft het waarschijnlijk niet, maar Pontiac had wel degelijk een naar eigen zeggen uitgekiend koperprofiel voor ogen tijdens het ontwerpen van de Aztek, te weten jonge autokopers met een voorliefde voor het actieve buitenleven. We mogen het eigenlijk niet schrijven, maar doen het toch: wie groen licht durft te geven voor zo’n carrosseriedesign, verdient het om failliet te gaan – wat Pontiac zowaar deed in 2010. Saillant detail: dankzij de hitserie Breaking Bad geniet de Aztek ineens aan populariteit onder een bepaalde groep liefhebbers en stevent de auto zelfs af op het worden van een cultklassieker. Grappig hoe het tij kan keren.

2. Toyota Mirai

Eigen schuld, dikke bult Toyota! Dat krijgt je ervan als je techneuten en designers aan dezelfde vergadertafel laat deelnemen en beide kampen de vrije hand geeft in het showen van hun eigen vakgebied tijdens de totstandkoming van een van ’s werelds meest vooruitstrevende auto’s. De techneuten zijn hier – met afstand – de eigenlijke winnaars, maar het gesprek over de imponerende waterstoftechnologie van de Mirai sneeuwt vaak volledig onder vanwege zijn extravagante koetsdesign dat de tongen behoorlijk losmaakt. Toyota heeft evenwel van zijn fouten geleerd, want techniek en vormgeving zijn bij de tweede generatie Mirai aanzienlijk beter in evenwicht.

3. Mitsuoka Orochi

Vind je een Fiat Multipla al schuwlelijk (die niet eens in deze lijst voorkomt)? Dan heb je deze Orochi van Mitsuoka waarschijnlijk nog nooit eerder op het netvlies gehad. Branden je oogballen al? Of gieren je traanbuizen het subiet uit van genade? We voelen mee met de ondraaglijke pijn.

De Orochi is vernoemd naar een draak uit de Japanse mythologie, genaamd Yamata no Orochi. Wat dat betreft is het een passende naam voor deze Mitsuoka, want visueel is het daadwerkelijk een draak van een auto (in tegenstelling tot de onderhuids techniek overigens, want die is gebaseerd op dat van de legendarische Honda NSX). Ergens halverwege april 2014 werd de stekker uit de Orochi getrokken. Het is dat de exacte datum niet bekend is, anders hadden autoliefhebbers deze mogelijk tot internationale feestdag uitgeroepen.

4. SsangYong Rodius

Tegenwoordig hebben de designers bij SsangYong de smaak beter te pakken, maar hoe anders was dat voorheen. Aan het Koreaanse merk kleefde lang het imago enkel aartslelijke auto’s te kunnen produceren. Een van de slachtoffers uit die tijd was de Rodius, een uit de kluiten gewassen MPV. Wij weten niet hoe het bij jou zit (stuur ons gerust een e-mail), maar wij moeten telkens denken een mobiele blokhut voorzien van de dakkapel van een Wassenaarse villa met veel te kleine raampjes (lees: wielen). Ruim is-ie daardoor absoluut, maar of je er ook in gezien wilt worden is een tweede…

5. Sbarro Autobau

De auto die absoluut niet mag ontbreken in deze lijst. Simpelweg omdat we er dagelijks aan herinnerd worden bij de spiegel. Het enige dat in het voordeel spreekt van de Sbarro ten opzichte van onze Philips baardtrimmer is de Ferrari-V12 onder de kap. That’s it! Zelfs de ‘Oranje boven’-kleur kan een dergelijk design niet redden. De Sbarro Autobau staat dan ook mogelijk stijf onderaan de lijst van historische blamages die de doorgaans zo verfijnzinnige en doordachte Zwitsers ooit hebben begaan.

6. Laraki Epitome

Zogenoemde teasers, ook wel bekend als plaagstootjes of opwarmertjes, zijn een veelgebruikt middel door automerken om het publiek alvast lekker te maken voor een nieuw, nog te onthullen model. Ook het aan het begin van dit millennium nog nieuwbakken Marokkaanse automerk Laraki was dat fenomeen niet ontgaan. We herinneren het ons namelijk nog goed: teaser #1 omtrent de destijds nog te introduceren Epitome verklapte iets over een monsterlijke 7-liter V8. Wauw! De toon was gezet.

Teaser #2 lichtje een tipje van de sluier over een vermogen van – jawel – maar liefst 1.700 pk. Now we are talking! Toen bij teaser #3 in de aanloop naar de onthulling ook nog iets werd gefluisterd over een drooggewicht van amper 1.300 kilogram, zat wij helemaal op het puntje van onze racestoel en had menig rijkaard de portemonnee zelfs al half opengetrokken. ‘Al kost dit beest een miljoen of meer, kopen zal ik ‘m!’ klonk het in de wandelgangen van de autominnende gefortuneerden! Totdat de eerste foto’s dat gedroomde huwelijk op gruwelijke wijze kwamen verpesten. ‘Goede genade, heb medelij!’, klonk het ineens. ‘Toch iets te vroeg gejuicht.’ Zo zie je maar weer: don’t judge a supercar by its specs…

7. Marcos Mantis M70

Je hebt automerken die weleens een misser begaan (kan gebeuren) en je hebt automerken die er welhaast een sport van maken om met de meest bizarre creaties op de proppen te komen. Marcos lijkt tot die laatste categorie te behoren. Het kleine Britse sportautomerk werd in 1959 opgericht door de heren MARsh en COStin en kent een wispelturige geschiedenis met vallen en opstaan. Begin jaren ’70 ging het voor de eerste maal failliet, om tien jaar later weer nieuw leven ingeblazen te worden.

In het jaar 2000 ging het opnieuw mis, maar keerde het in 2002 toch weer terug. In die periode was de motorsportafdeling van Marcos zelfs gevestigd in ons eigen kikkerlandje. Of we daar trots op moeten zijn, mag je geheel zelf bepalen. Marcos ging (definitief?) ter ziele in 2007 en misschien is dat maar beter ook als je auto’s als de Mantis M70 durft uit te spuwen. Allemamaggies!

8. Honda Clarity

Automerken zijn er op onverklaarbare wijze van overtuigd dat een auto met een alternatieve, potentieel revolutionaire aandrijflijn er ook als zodanig moeten uitzien. Sommige zijn door schade en schande wijzer geworden (lees: Toyota met hun Mirai), Honda daarentegen is wat hardleers van snit. Na de smakeloze Insight, een hybride, zou je verwachten dat Honda inmiddels beter zou weten, maar niets is minder waar; met de in 2014 gelanceerde Clarity, een waterstofauto, doet het Japanse merk er zowaar nog een schepje bij bovenop. Au!

9. McLaren X-1

Bestaat er een ander automerk dat in zo’n korte tijd zo hard groeide dan McLaren Automotive? Waarschijnlijk niet. Tijdens het afgelopen decennium ontpopte het Britse supercarmerk zich van een irrelevante nichespeler tot een toonaangevende fabrikant waarvan de Italiaanse concurrentie ’s nachts badend in het zweet wakker wordt. Anders de Zweden, Duiters en Amerikanen wel. Verkooprecord na -record weet McLaren te breken.

Dat doet het op geheel eigen wijze, want van Italiaanse flair of Scandinavische eenvoud moeten de Britten het niet hebben. Nee, de paradepaarden van McLaren zijn stuk voor stuk nogal klinisch van aard. Geboren in een laboratorium, louter gemaakt voor welhaast onaardse prestaties. Ook de McLaren X-1, een unieke one-off die in opdracht van een zeer gefortuneerde klant in het leven werd geroepen. Daar wringt hem nu juist de schoen: smaak is nu eenmaal niet te koop, hoe rijk ook.

10. Lamborghini Veneno

Anders dan bijvoorbeeld Ferrari’s, Porsches en Aston Martins horen Lamborghini’s een tikkeltje over-de-top te zijn. Op het vulgaire af. Een beetje fout, zeg maar. Niet dat het altijd zo is geweest, want de Lamborghini’s van weleer waren namelijk het toonbeeld van elegantie en typisch Italiaanse flair. In 1974 veranderde dat allemaal met de lancering van de Countach. Zachte rondingen waren uit, stomp en hoekig was ineens in bij Lamborghini. Dat is sindsdien zo gebleven tot op de dag van vandaag. Een gedurfde stap, die ‘Lambo’ geen windeieren heeft gelegd.

Sommige creaties uit Sant’Agata Bolognese balanceerden echt op het randje tussen smaak en wansmaak, maar ontpoppen misschien daardoor wel juist tot heuse (cult)klassiekers. De eerder al even aangestipte Countach is er daar een van, maar ook Diablo en waarschijnlijk de nog latere Sesto Elemento. Of de in 2013 geïntroduceerde, heftig gevleugelde Veneno is gezegend met eenzelfde lot…? De tijd zal het leren. Al doet vermoeden dat menigeens er niet rouwig om is dat er slechts 11 exemplaren van gemaakt zijn. Quasimodo is er namelijk moeders mooiste bij.