Bon anniversaire! Citroën bestaat honderd jaar
Tijd om in de geschiedenis van de oprichter te duiken
Het is dit jaar precies honderd jaar geleden dat Citroën de Type A ‘Torpedo’ naar buiten reed. In de jaren daarna bracht het merk talloze innovaties en diverse iconen op de markt. Vandaag de dag heeft het merk ook in Nederland een grote schare liefhebbers. Ter ere van het honderdjarig bestaan pakt Citroën uit met diverse evenementen en misschien zelfs een concept car. Hoog tijd om eens terug te kijken op de man (met Nederlandse wortels) die met iets heel anders dan auto’s zijn vermogen vergaarde.
Citroen zonder ‘é’
Net als vele andere fabrikanten (Peugeot, Toyota) begon ook ingenieur André Citroën niet direct met auto’s produceren. De Fransman (met een Nederlandse vader en Poolse moeder) wordt in 1878 geboren in Parijs. Een van de voorouders van André was oorspronkelijk fruithandelaar in Amsterdam, met als bijnaam Limoenman. Toen diegene onder het bewind van Napoleon een achternaam moest kiezen, koos hij voor Citroen. Pas later werd er -vermoedelijk- door een schoolmeester in Frankrijk een trema op de ‘e’ gezet, omdat hij moeite had met het uitspreken van de naam.
Double chevrons
Al op jonge leeftijd reist André Citroën naar Polen en doet daar de ontdekking van zijn leven. Bij een fabriek van tandwielen ontdekt hij dat tandwielen met een visgraatvertanding langzamer slijten en minder geluid produceren. Hij koopt het octrooi en reist terug naar Parijs om daar de uitvinding uit te werken. Vandaag de dag zijn de tandwielen nog steeds terug te zien in het logo van Citroën, waarbij ze ook wel ‘sergeantstrepen’ of ‘double chevrons’ worden genoemd. Mede door dit succes wordt André Citroën voorgedragen om het noodlijdende automerk Mors te managen. Dankzij zijn bijzondere visie op marketing en publiciteit weet hij uiteindelijk het tij te keren en zelfs het merk over te nemen.
Uiteindelijk breekt de Eerste Wereldoorlog uit en in 1915 wordt André opgeroepen voor militaire dienst. Hij merkt al snel dat er een groot tekort aan munitie is en schrijft een bedrijfsplan. Met zijn idee weet hij de Franse legertop te overtuigen en al snel rijst er in de Parijse wijk Javel een nieuwe munitiefabriek uit de grond. Citroën neemt vooral vrouwen aan om te werken, omdat de mannen aan het front zitten. Door crèches, doktersposten en winkels in de fabriek te integreren, verlicht Citroën de arbeidsomstandigheden.
Behoefte aan een kleine auto
Al snel merkt Citroën dat er behoefte is aan een kleine auto die voor veel mensen te betalen is. Samen met zijn team ontwerpt hij een compacte auto en dankzij slimme marketingcampagnes wist hij veel aandacht te genereren voor zijn nieuwe product. Uiteindelijk komt in 1919 de eerste Citroën Type A op markt, waarmee het automerk Citroën is geboren. André blijft zoeken naar technische innovaties en begrijpt al snel hoe marketing in elkaar steekt.
Lees ook: Auto’s van toen: Citroën ID/DS
Naar verluidt was Citroën een van de eerste met een zogenoemde affiche-afdeling waar kunstenaars nieuwe reclames bedachten en uitwerkten. Daarnaast wilde André dat elke taxi in Parijs een Citroën was, zodat iedereen kon zien hoe betrouwbaar het merk was. Ook liet hij de Eiffeltoren van talloze gloeilampen voorzien, zodat ’s nachts het woord ‘Citroën’ in heel Parijs te zien was. Van kinderspeelgoed tot aan advertenties in alle Franse kranten, André wist hoe je een merk moest opbouwen.
Bewegwijzering en zwangerschapsverlof
André Citroën wordt gekscherend soms de ‘Europese Henry Ford’ genoemd. Naast het bouwen van auto’s en het creëren van een marketingimperium wist hij ook het leven van zijn medewerkers te verbeteren. Zo voerde hij autoverzekeringen, autodealers, onderdelendistributie, openbaar vervoer per bus, bewegwijzering, bedrijfsmaatschappelijk werk, bedrijfsmedische dienst, de kindercrèche op het werk en zwangerschapsverlof in.
André blijft innoveren en droomt van een voorwielaangedreven auto, dat was namelijk state-of-the-art in die tijd. Uiteindelijk komt in 1934 de Traction Avant op de markt die dankzij een zelfdragende carrosserie en voorwielaandrijving hypermodern was. Goklusten en de torenhoge ontwikkelingskosten hadden er ondertussen voor gezorgd dat het merk en zijn oprichter op de rand van de afgrond balanceerde en datzelfde jaar neemt Michelin het noodlijdende merk over. André Citroën was ondertussen straatarm en doodziek overleed hij in 1935.
Veel liefhebbers
In de decennia daarna bleef het merk Citroën verbazen met eigenzinnige auto’s zoals de DS, 2CV, HY, CX, SM en recentelijk de C6 en C4 Cactus. In Nederland is Citroën een van de populairste merken onder klassiekerliefhebbers. Citroën organiseert dit jaar van 19 tot 21 juli in Frankrijk zelf een evenement om zijn honderdjarig bestaan te vieren. Daarnaast steken geruchten de kop op over diverse concept cars, maar voorlopig is dat nog even afwachten.
