Auto’s van Toen: Land Rover
Tijdelijk model dat in 1948 zijn werelddebuut maakte op de AutoRAI groeide uit tot iconisch automerk
 |
Door Paul Spek . Als (model)autoliefhebber schrijft hij wekelijks de rubrieken AutoRAI in Miniatuur en Auto’s van Toen. Rijdt een smart citycoupé en een Ford Streetka. |
Rover wilde met de Land Rover de moeilijke eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog zien te overbruggen om vervolgens weer luxueuze modellen te produceren. Maar de Land Rover was zo’n succes dat die de reguliere Rovers in de schaduw stelde.
Boerderij
Autofabrikant Rover had de Land Rover snel ontwikkeld als eenvoudig, maar ingenieus en multifunctioneel agrarisch gereedschap. Rovers Technical Director, Maurice Wilks, ging uit van de Willys Jeep uit de oorlog, die hij op zijn boerderij gebruikte. Maar zijn auto moest veelzijdiger zijn, met functies die tractoren ook hadden, zoals een Power Take Off (PTO) waarmee werktuigen konden worden aangedreven. Het verhaal gaat dat Wilks zijn ontwerp in het zand schetste en aan zijn broer Spencer, destijds de baas van Rover, liet zien. Zij bedachten ook de naam Land Rover.
“Het verhaal gaat dat Wilks zijn ontwerp in het zand schetste en aan zijn broer Spencer, destijds de baas van Rover, liet zien”
Jeep-chassis
Het eerste prototype was gebaseerd op een Jeep-chassis en had de besturing in het midden – net als een tractor. Hij werd aangedreven door een Rover-motor en de body was van aluminium omdat staal gerantsoeneerd was. De auto was geschilderd in diverse tinten legergroen, omdat er niets anders beschikbaar was.
Preproductieserie
In 1947 werd een serie preproductie-Land Rovers gemaakt. Het centraal geplaatste stuur bleek niet praktisch dus dat werd naar rechts (Engeland natuurlijk) verplaatst. De carrosserie werd uit productie- en kostenoverwegingen vereenvoudigd. De Land Rover kreeg een sterkere motor en een speciaal ontwikkelde transmissie. De constructie met PTO voldeed en met de Land Rover kon je land omploegen en andere agrarische taken uitvoeren.
“Het eerste prototype was gebaseerd op een Jeep-chassis en had de besturing in het midden – net als een tractor”
Debuut op de AutoRAI van 1948
Missie geslaagd en de Land Rover kon worden gepresenteerd op de AutoRAI van Amsterdam in 1948. De Land Rover werd een groot succes en werd van een ‘stopgap’-model van Rover tot een ijzersterk merk. Bijzonder is dat Land Rover onlangs een van de auto’s die in Amsterdam stonden, heeft teruggevonden. De auto had jarenlang in de omgeving van de Land Rover-fabriek in een tuin gestaan, maar was nog redelijk intact.
Simpele vormgeving en constructie
De kenmerkende simpele vormgeving en constructie van carrosserie en chassis waren het gevolg van het feit dat de auto in de beginjaren grotendeels met de hand moest worden gemaakt. En hoewel aluminium al snel duurder was dan staal, bleef (Land) Rover aluminium gebruiken vanwege het lage gewicht en de roestbestendigheid. Ook reserve-onderdelen (Mijn Auto Onderdelen) worden nog in aluminium geleverd.
“De Land Rover werd gepresenteerd op de AutoRAI in 1948. Hij werd een groot succes en groeide uit van een model tot een ijzersterk merk”
80 inch
Toen de productie in 1948 op gang kwam, was de Land Rover er alleen met een wielbasis van 80 inch (2,03m), een afneembare kap, een neerklapbare voorruit en een 1,6-liter benzinemotor met 37 kW (50 pk) vermogen. De vierversnellingsbak van de Rover P3 was gekoppeld aan een tussenbak met twee versnellingen. De vierwielaandrijving was ongebruikelijk doordat die een vrijloop had die bij gas los de aandrijving van de voorwielen ontkoppelde.
Stationwagon
Het werd snel duidelijk dat klanten meer luxe wilden, dus vanaf 1949 bood Land Rover ook een zogenoemde Stationwagon aan, die gebouwd werd door Tickford, die ook voor merken als Lagonda en Rolls-Royce carrosserieën bouwde. De Stationwagon was voorzien van lederen bekleding! En in 1952 kwam er een sterkere benzinemotor en werd de vierwielaandrijving vereenvoudigd.
“De vierwielaandrijving was ongebruikelijk doordat die een vrijloop had die bij gas los de aandrijving van de voorwielen ontkoppelde”
Verlenging wielbasis
Vanaf 1954 was de Land Rover er in twee chassismaten: 86 inch (2,18 m) en als 107 inch pick-up (2,73 m). Als snel waren beide versies er ook als Stationwagon, met zitplaats voor zeven personen en drie deuren en plek voor tien personen en vijf deuren. In 1956 werd de wielbasis van beide versie met nog eens twee inch vergroot en werd de vooras verder naar voren geplaatst om ruimte te maken voor een nieuwe 2,0-liter dieselmotor, die in 1957 werd geïntroduceerd.
Series II
Voor de Land Rover Series II die in 1958 verscheen – de oorspronkelijke werd met terugwerkende kracht Series I genoemd – schakelde Rover designer David Bache in. Hij gaf de Land Rover een bolling in de flanken, zodat de carrosserie de bredere wielbasis overspande. Verder ontwierp hij de opbouw met rondlopende ruiten op de hoeken van de carrosserie.
“Land Rover bood talloze carrosserievarianten aan en waren er ook bedrijven die Land Rovers ombouwden voor specifieke doeleinden”
Talloze varianten
In 1969 verhuisden de koplampen van de Land Rover naar de spatborden. Door de jaren paste Land Rover diverse cosmetische aanpassingen toe, maar dit is wel de opvallendste. Ook bood Land Rover talloze carrosserievarianten aan en waren er ook veel bedrijven die Land Rovers ombouwden voor specifieke doeleinden: allerlei legervoertuigen, ambulances, brandweerauto’s, rupsvoertuigen, pantservoertuigen et cetera.
Series III
In 1971 verscheen de Series III, de bekendste Land Rover van de ‘Series’. In grote lijnen was die uiterlijk gelijk aan de laatste Series II(A). Opvallendste verschil is dat de metalen grille was vervangen door een kunststof exemplaar. De Land Rover werd doorlopend doorontwikkeld en verbeterd, geen wonder dat dit hét iconische terreinvoertuig is geworden.
“In 1975 werd Land Rover een zelfstandige werkmaatschappij binnen British Leyland, dat failliet ging en genationaliseerd werd”
Einde van de Series
In 1979 verscheen de Land Rover V8, met de motor van de Range Rover. In 1983 verschenen de 90 en 110, die een weer iets langere wielbasis hadden en een strakgetrokken carrosserie. De Series III Land Rover bleef nog tot 1985 in productie. De 90/110 werd vanaf 1990 Defender genoemd nadat Land Rover de Discovery had geïntroduceerd.
Handel en wandel
De Land Rover was oorspronkelijk een model van Rover. Dat merk werd in 1967 onderdeel van Leyland Motors, waarin de vrachtwagenfabrikant een grote rol had. In 1968 fuseerde Leyland Motors met British Motor Holdings en dat concern werd British Leyland Motor Corporation genoemd. In 1975 werd Land Rover een zelfstandige werkmaatschappij binnen British Leyland, dat failliet ging en genationaliseerd werd. Land Rover ging verder in de Rover Group en die werd in 1986 overgenomen door British Aerospace en in 1994 door BMW. Dat verkocht Land Rover vervolgens in 2000 aan Ford. In 2008 nam het Indiase Tata Motors Jaguar en Land Rover over van Ford. Op zich goed nieuws, want zo blijft de onderdelenvoorziening voor de Land Rover lopen. Je kan ze bij de dealer kopen of kijk eens op Mijn Auto Onderdelen.